آشنایی با پنج نسل انقلاب صنعتی

در طول تاریخ مردم همواره به فناوری وابسته بوده‌اند. اگرچه فناوری هر عصر ممکن است در سطح فناوری‌های امروزه نباشد، اما به طور قطع در زمان خود به گونه‌ای بوده که مردم به آن نگاه کنند.

انسان‌ها همیشه از فناوری در دسترس برای کمک به تسهیل زندگیشان استفاده کرده و همزمان برای بهبود آن تلاش کرده‌اند. این امر نشان دهنده‌ی چگونگی آغاز انقلاب صنعتی است.

در زیر به ارائه‌ی اطلاعاتی در مورد 4 انقلاب پیشین می‌پردازیم و در انتها هم در مورد انقلاب صنعتی پنجم مطالبی را ارائه خواهیم کرد.

اولین انقلاب صنعتی

اولین انقلاب صنعتی پس از دوره‌ی تولید صنعتی اولیه به وجود آمد. این امر در انتهای قرن 18 میلادی و اوایل قرن 19 میلادی شروع شد. بزرگترین تغییرات در صنایع در قالب مکانیزه شدن رخ داد. مکانیزه شدن دلیل جایگزینی کشاورزی به عنوان ستون فقرات اقتصاد اجتماعی بود.

در این زمان مردم شاهد استخراج گسترده‌ی زغال سنگ همراه با اختراع بسیار مهم ماشین بخار بودند که دلیلی برای ایجاد نوع جدیدی از انرژی بود که بعداً به سرعت بخشیدن ساخت و تولید راه آهن کمک کرد و منجر به تسریع رشد اقتصادی شد.

دومین انقلاب صنعتی

پس از اولین انقلاب صنعتی و تقریباً یک قرن بعد شاهد گذر دنیا به انقلاب صنعتی دوم هستیم. با پیشرفت‌های گسترده‌ در زمینه‌ی صنایع که به ظهور منبع جدیدی از انرژی کمک می‌کند. الکتریسیته، گاز و نفت.

نتیجه‌ی این انقلاب، اختراع موتور احتراق داخلی بود که شروع به دستیابی به حداکثر توان خود نمود. از دیگر نکات مهم دومین انقلاب صنعتی رشد تقاضا برای فولاد، سنتز شیمیایی و رو‌ش‌های ارتباطی همچون تلگراف و تلفن بود.

سرانجام، اختراع اتومبیل و هواپیما در اوایل قرن 20 میلادی دلایلی هستند که تا به امروز، انقلاب صنعتی دوم را به عنوان مهم‌ترین انقلاب در نظر می‌گیریم.

سومین انقلاب صنعتی

یک قرن دیگر می‌گذرد و ما شاهد انقلاب صنعتی سوم هستیم. در نیمه­ی دوم قرن بیستم شاهد ظهور منبع دیگری از انرژی که تا آن زمان غیرقابل استفاده بود هستیم. انرژی هسته‌ای!

انقلاب صنعتی سوم پیدایش الکترونیک، ارتباطات از راه دور و صد البته رایانه‌ها را به همراه داشت. با بهره‌گیری از فناوری‌های نو، انقلاب صنعتی سوم درهای رو به اکتشافات فضایی، پژوهش و بیوفناوری را گشود.

در دنیای صنایع، دو اختراع بزرگ یعنی کنترل‌کننده‌های منطقی برنامه‌پذیر (PLC) و ربات‌ها به پیدایش عصر اتوماسیون‌های سطح بالا کمک کرده‌اند.

چهارمین انقلاب صنعتی

صنعت نسل چهارم در طلوع هزاره سوم با موردی که امروزه انسان‌ها در هر زمانی از آن استفاده می‌کنند شروع شد. اینترنت!

انقلاب صنعتی چهارم عصر دستگاه‌های هوشمند،‌ سیستم‌های ذخیره‌سازی و تجهیزات تولیدی است که می‌توانند به صورت مستقل به رد و بدل اطلاعات، انجام امور و کنترل تجهیزات بدون دخالت انسان بپردازند.

تبادل اطلاعات با استفاده از اینترنت اشیاء (IoT) صنعتی امکان پذیر شده است. المان‌های کلیدی نسل چهارم صنعت شامل موارد زیر می‌شوند.

• سیستم‌های Cyber-Physical: تجهیزی مکانیکی که توسط الگوریتم‌های مبتنی بر رایانه کنترل می‌شود؛
• اینترنت اشیاء: شبکه‌های به هم پیوسته از تجهیزات و خودروها با قابلیت سنجش، اسکن و نظارت رایانه‌ای؛
• محاسبات ابری: میزبانی شبکه خارج از سایت و تهیه نسخه پشتیبان از داده‌ها؛
• محاسبات شناختی: پلتفرم­های فناوری که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.

پنجمین انقلاب صنعتی

کمتر از ده سال از بحث درباره‌ی انقلاب صنعتی چهارم در محافل صنعتی و تولیدی گذشته است اما هم اکنون ناظرین انقلاب جدیدی را پیش‌بینی می‌کنند. انقلاب صنعتی پنجم! اگر انقلاب کنونی بر روی تبدیل کارخانه‌ها به امکانات هوشمندِ دارای قابلیت IoT، که از محاسبات شناختی و اتصال از طریق سرورهای ابری بهره می‌برند تأکید داشته باشد، انقلاب صنعتی پنجم بر روی بازگشت دست و ذهن انسان بر روی چارچوب صنعتی متمرکز خواهد شد. از این انقلاب نو با عنوان ظهور هوش مصنوعی نام برده می‌شود.

انقلاب پنجم درباره ادغام و مشارکت هوش مصنوعی و هوش انسانی است. انقلاب مذکور درباره‌ی درک و نترسیدن از ویژگی‌های منحصر به فرد هوش مصنوعی همانند عدم تعصب، دقت و داده خواهد بود تا کارفرمایان بتوانند تصمیمات دقیق‌تر و بهتری برای سازمان خود بگیرند.

منابع

1. ied.eu/project-updates/the-4-industrial-revolutions
2. supplychaingamechanger.com/the-industrial-revolution-from-industry-1-0-to-industry-5-0
3. https://www.recruitment-international.co.uk/blog/2019/10/are-you-ready-for-the-5th-industrial-revolution

گرداورنده و مترجم: دانش امانی